Ψηφίζω

Της Κοραλίας Τιμοθέου*

«Η ψήφος δεν είναι μόνο δικαίωμά μας. Είναι η δύναμή μας.» Loung Ung, Ακτιβίστρια

Κατηγορούμε συνέχεια την κοινωνία, τους θεσμούς και τους εκπροσώπους τους, τις αρχές, τους κυβερνώντες και την αντιπολίτευση. Θυματοποιούμε εαυτούς και αφηνόμαστε στο έλεος των καταστάσεων. Ωστόσο είμαστε συλλογικά υπεύθυνοι για την εικόνα του κόσμου μας. Εμείς ψηφίζουμε στις εκλογές, εμείς προωθούμε προσωπικότητες στα διάφορα αξιώματα, εμείς στρώνουμε το δρόμο για κάποιους και κλείνουμε τις πόρτες σε άλλους. Εμείς αρνούμαστε το δικαίωμα του εκλέγεσθαι. Ας αξιοποιήσουμε τουλάχιστον τη δύναμη του εκλέγειν. Δεν πιστεύουμε ότι μια ψήφος κάνει τη διαφορά. Κι όμως.

Ήταν ένας Γάλλος, ένας Γερμανός και ένας Κυπραίος. Οικοδόμοι. Μήνες συνάδελφοι στην ίδια οικοδομή. Κάθε μεσημέρι, στις 12 ακριβώς έκαναν το διάλειμμά τους. Κάθονταν στη σκιά του ευκαλύπτου και έτρωγαν τα αμφίψωμα τους κουβεντιάζοντας. Πώς συνεννοούνταν; Άγνωστο. Κάθε μεσημέρι η ίδια γκρίνια:

• «Ουφ! Πάλι κρουασάν με ζαμπόν και τυρί. Δεν αντέχω άλλο», ο Γάλλος.
• «Ωχ! Πάλι λουκάνικο Φραγκφούρτης. Το βαρέθηκα», ο Γερμανός.
• «Αμάν! Πάλε λούντζα-χαλλούμι. Εν ζωή τούτη;» ο Κυπραίος.
• «Πραγματικά αν ανοίξω αύριο το σάντουιτς και δω μια από τα ίδια θα πέσω από την ταράτσα της οικοδομής και θα σκοτωθώ», φωνάζει ο Γάλλος.
• «Κι εγώ», λέει ο Γερμανός.
• «Κι εγώ», ο Κυπραίος.

Την επομένη στις 12, ανοίγουν τα σάντουιτς. Αποφασισμένος ο Γάλλος, πετά το κρουασάν στο χώμα, ανεβαίνει στην ταράτσα και πέφτει. Απογοητευμένος ο Γερμανός, πετά το σάντουιτς του κάτω και κάνει το ίδιο. Εκνευρισμένος ο Κυπραίος ακολουθεί τον ίδιο δρόμο.

Οι τρεις χήρες φτάνουν άρον άρον στο εργοτάξιο απαρηγόρητες.

• «Γιατί, Φρανσουά μου, δεν μου είπες ότι είχες βαρεθεί το κρουασάν;» κλαίει με αναφιλητά η Γαλλίδα.
• «Γιατί, Φέλιξ μου, δεν μου είπες ότι δεν σου άρεσε πια το λουκάνικο;» σπαράζει η Γερμανίδα.

Η Κυπραία κλαίει σιωπηλά, φανερά απορημένη.

• «Τι σκέφτεσαι;» της λένε οι άλλες.
• «Δεν μπορώ να καταλάβω. Ο Κώστας μου έφτιαχνε μόνος του το σάντουιτς!»

Ψηφίζω σημαίνει επιλέγω. Έχω άποψη. Σημαίνει εγώ – μαζί με άλλους -  φτιάχνω κυβέρνηση, κοινοβούλιο ή οτιδήποτε άλλο. Σημαίνει μαζί δίνουμε σε κάποιους ευκαιρίες, ενώ σε άλλους τις αρνιόμαστε.  Ψηφίζουμε σημαίνει εξασφαλίζουμε υποσχέσεις και δεσμεύσεις για ένα καλύτερο αύριο και μετά απαιτούμε δικαιωματικά την υλοποίηση τους.

Η εξάσκηση του εκλέγειν είναι η κατεξοχήν έκφραση της δημοκρατίας. Είναι μια από τις λίγες περιπτώσεις στις οποίες μπορούμε πραγματικά να νιώθουμε ίσοι ως πολίτες, όσο διαφυλάσσεται η αρχή «ένας πολίτης, μία ψήφος». Θέλουμε κράτος δίκαιο και ισότιμο; Ξεκινούμε από την κάλπη, μπροστά στην οποία είμαστε όλοι ίσοι. Αν της γυρίσουμε την πλάτη, αν απαρνηθούμε το δικαίωμα και την ευθύνη μας να καθορίσουμε τη μοίρα μας, τότε με ποιο δικαίωμα παραπονιόμαστε; Στην τελική, η ψήφος είναι αυτή που μας δίνει το δικαίωμα να γκρινιάζουμε.

Το εκλογικό σώμα έχει ουσιαστικά το πάνω χέρι, όχι τα κόμματα. Εφόσον το ίδιο είναι γνήσιο, διορατικό, δίκαιο, υπεύθυνο, υπάρχουν πιθανότητες όσοι εκλεγούν να έχουν παρόμοια χαρακτηριστικά. Εφόσον έχει φωνή, είναι απαιτητικό και σχολαστικό, υπάρχει ελπίδα όσοι εκλεγούν να είναι προσεκτικοί, νομοταγείς και υπόλογοι. Εφόσον είναι τολμηρό και εργατικό, μπορεί να εκλέξει πρόσωπα με όραμα, δημιουργικότητα και διάθεση για δουλειά.

Αν το εκλογικό σώμα είναι απαθές, ανεύθυνο, εκδικητικό, διεφθαρμένο, τότε με ποιο μαγικό τρόπο θα εκλέξει εξιδανικευμένους βουλευτές, κυβερνώντες κλπ. Αν το εκλογικό σώμα, απογοητευμένο, παραιτηθεί της ευκαιρίας που του δίνεται να εκπροσωπηθεί, τότε είναι αυτονόητο ότι αυτοί που θα εκλεγούν δεν θα το αντιπροσωπεύουν. Πώς θα μπορούσε να είναι διαφορετικά;

Η συμμετοχή στην εκλογική διαδικασία είναι η συμβολή του καθενός μας σε μια συλλογική προσπάθεια της κοινωνίας να κάνει ένα βήμα μπροστά. Μας υπενθυμίζει τα όσα κοινά έχουμε με τη συντριπτική πλειοψηφία των συμπολιτών μας. Την επιθυμία όλων για ευτυχία της κοινωνίας μας, υγεία και μακροημέρευση των γονιών μας, παιδεία και ευημερία των παιδιών μας, οικονομική άνεση, ισότητα και σεβασμό των συμπολιτών μας, ενδυνάμωση του κράτους μας. Κάθε φορά που ψηφίζουμε, το κάθε «εγώ» γίνεται «εμείς». Και το «εμείς» μπορεί να στείλει πολύ ηχηρότερα μηνύματα από οποιοδήποτε «εγώ».

Ακόμα και αυτό «το μη χείρον βέλτιστον» αποτελεί στην κάλπη έστω ένα δειλό έναυσμα προς κάποια κατεύθυνση και είναι σίγουρα καλύτερο από την απάθεια, την υποταγή, την αποχή. Είναι μια αγγελία πως κάτι θέλουμε να αλλάξει και θα αλλάξει μόνο αν συνεχίσουμε να στέλλουμε τις μέλισσες, δέκα χρόνια, πενήντα, εκατό. Κι αν ψοφήσουν πάνω σε παχύδερμα, να στείλουμε κι άλλες. Εμείς τουλάχιστον τις στείλαμε.

*www.koraliatimotheou.com