Η τέχνη της επιτυχίας στις εξετάσεις

Της Κοραλίας Τιμοθέου*

Ακόμη μια γενιά νέων μας φθάνει στην ενηλικίωση συμμετέχοντας στις τελικές Παγκύπριες εξετάσεις που για πολλούς αποτελούν και εισαγωγικές για τα ΑΕΙ Κύπρου και Ελλάδας. Ο κάθε μαθητής κάνει την προετοιμασία που θεωρεί αναγκαία. Ωστόσο το να γράφει κανείς εξετάσεις αποτελεί τέχνη. Την κατέχουν οι νέοι μας;

Πριν την εξέταση:

1. Βεβαιωνόμαστε ότι έχουμε καλύψει όλη την ύλη, ελέγχοντας διπλά και τριπλά. Δεν αφήνουμε κεφάλαια πίσω με την ελπίδα ότι δεν θα εξεταστούν.
2. Θυμόμαστε ότι η επανάληψη είναι η μητέρα της μάθησης, γι’ αυτό μελετούμε την ύλη μας ξανά και ξανά.
3. Συμπληρώνουμε τις υφιστάμενες μας σημειώσεις ή ετοιμάζουμε νέες με τρόπο που μας βοηθά να θυμόμαστε τα ουσιώδη και να μπορούμε να απαντήσουμε στα διάφορα είδη των θεμάτων: πολλαπλών επιλογών, θεωρίας, επίλυσης ασκήσεων, ανάπτυξης θέματος κοκ.
4. Για εμπέδωση κάθε έννοιας και κάθε ενότητας, είναι πολύ αποτελεσματικό να την αναλογιζόμαστε νοερά προσφεύγοντας στις σημειώσεις μας μόνο για να επιβεβαιώσουμε την ορθότητα και πληρότητα των γνώσεων μας ή όποτε βρεθούμε σε αδιέξοδο.
5. Κατά τη μελέτη, προσπαθούμε να απαντήσουμε στις εφαρμόσιμες για κάθε θέμα βασικές ερωτήσεις που συμβάλλουν στην κατανόηση και εμπέδωση: ποιος, τι, πού, πότε, πώς και γιατί. Ακόμη προσπαθούμε να μαντέψουμε ποιες ερωτήσεις είναι δυνατό να μας θέσουν και να τις απαντήσουμε.
6. Πολύ σημαντικό είναι να επιλύσουμε παλιά ή δειγματικά εξεταστικά δοκίμια. Με τη βοήθεια του διαδικτύου είναι εύκολο να τα εντοπίσουμε. Αν έχουμε τη δυνατότητα, επιλέγουμε δοκίμια που συνοδεύονται από πρότυπες λύσεις, ούτως ώστε να μπορέσουμε στο τέλος να βαθμολογήσουμε τον εαυτό μας, αποκτώντας μια ένδειξη για το πόσο καλά τα πήγαμε, αλλά και για να επιλύσουμε τυχόν απορίες.
7. Ζητούμε βοήθεια για επίλυση αποριών που δεν καταφέρνουμε να λύσουμε.
8. Κατά την περίοδο της προετοιμασίας και την εξεταστική, ακολουθούμε δυναμωτική διατροφή και κάνουμε διαλείμματα για ελαφρά άσκηση. Κοιμούμαστε καλά και τρώμε υγιεινό πρόγευμα. Επαναλαμβάνουμε στον εαυτό μας ότι θα πάμε καλά.
9. Αν νιώθουμε υπέρμετρο άγχος, ανασφάλεια ή έλλειψη αυτοπεποίθησης, αποτεινόμαστε σε εξειδικευμένο επαγγελματία ενδυνάμωσης και καθοδήγησης.

Κατά την εξέταση:

1. Πριν αρχίσουμε να γράφουμε:

• Διαβάζουμε στα γρήγορα ολόκληρο το δοκίμιο. Κοιτάζουμε και στο πίσω μέρος των σελίδων! Διαπιστώνουμε τι καλύπτει και πού δίνεται έμφαση. Εντοπίζουμε τα θέματα με τα οποία μπορούμε να αρχίσουμε, καλμάροντας το αναπόφευκτο άγχος μας. Αυτή η γρήγορη ανάγνωση μας βοηθά επίσης να προγραμματίσουμε πώς θα μοιράσουμε το χρόνο που έχουμε στη διάθεση μας, ανάλογα και με τις μονάδες που δίδονται στο κάθε θέμα και σημειώνουμε στο δοκίμιο ή σε πρόχειρο το χρονοδιάγραμμα μας, το οποίο ενημερώνουμε στην πορεία ανάλογα με την πρόοδο μας.
• Ξεκινούμε λύνοντας ασκήσεις που γνωρίζουμε για να ενισχύσουμε την αυτοπεποίθηση μας.
• Υπογραμμίζουμε τους σημαντικούς όρους του δοκιμίου, όπως πχ το «και», το διαζευκτικό «ή» μεταξύ θεμάτων και τον συνολικό αριθμό των ερωτήσεων που πρέπει να απαντήσουμε, καθώς και τα υπο-ερωτήματα.

2. Όταν γράφουμε:

• Ακολουθούμε όποια σειρά μας βολεύει. Απαντούμε πρώτα όσα θέματα γνωρίζουμε καλά και μετά όσα κρίνουμε δύσκολα. Τέλος, δοκιμάζουμε τα υπόλοιπα, ανάλογα με τον χρόνο που διαθέτουμε. Τα αριθμούμε σωστά ώστε να ανταποκρίνονται στο ερώτημα που απαντούν.
• Διαβάζουμε προσεκτικά τα δεδομένα και τι μας ζητείται.
• Υπογραμμίζουμε κάθε δεδομένο και κάθε ζητούμενο πριν το απαντήσουμε. Tα αντιγράφουμε προσεκτικά στο γραπτό μας.
• Γράφουμε ευανάγνωστα, ορθογραφημένα και συντακτικά σωστά με σημεία στίξης.
• Σε αριθμητικά θέματα, ιδεωδώς, πρώτα λύνουμε το πρόβλημα χρησιμοποιώντας σύμβολα και μετά, αντικαθιστούμε με τις τιμές των δεδομένων και τις μονάδες τους και εκτελούμε τις σχετικές αριθμητικές πράξεις και τις πράξεις επί των μονάδων (κάνουμε μετατροπές όπου χρειάζεται). Όπου μπορούμε, ελέγχουμε το αποτέλεσμα με την κοινή λογική ή την τάξη μεγέθους.
• Σε θέματα πολλαπλής επιλογής, αν δεν γνωρίζουμε την απάντηση, δίνουμε την πιθανότερη επιλογή παρά καμιά, εκτός αν λανθασμένη απάντηση ισοδυναμεί με αφαίρεση μονάδων. Αν μέρος επιλογής είναι ψευδές, τότε, κατά κανόνα, ολόκληρη είναι ψευδής.
• Δεν ξεχνούμε να ελέγχουμε τον χρόνο που έχουμε στη διάθεση μας.

3. Πριν παραδώσουμε το γραπτό μας, εάν υπάρχει χρόνος, το ελέγχουμε σχολαστικά:

• Έχουμε απαντήσει σε όλα τα ζητούμενα;
• Tο όνομα μας είναι γραμμένο σε όλα τα ελεύθερα φύλλα/τετράδια;
• Έχουμε ακολουθήσει όλες τις οδηγίες και έχουμε αριθμήσει σωστά τις απαντήσεις μας;
• Εντοπίζουμε τυχόν απροσεξίες και τις διορθώνουμε.

Έχουμε πίστη στον εαυτό μας και στις ικανότητες μας. Θυμόμαστε ότι η τύχη ευνοεί όσους είναι καλά προετοιμασμένοι. Καλή επιτυχία!

*www.koraliatimotheou.com